Öz
Göstergebilim,
anlamlı yapıları çözmeyi amaçlayan bir bilim dalıdır. Anlatılar da anlamlı
yapılardan biridir. Bu çalışmada, Halit Ziya Uşaklıgil’in Mai ve Siyah adlı
romanı yazınsal çözümleme yöntemi olan göstergebilimin sunduğu yöntem ve
araçlarla çözümlenmeye çalışılmıştır. Çözümleme süreci üç temel aşamada
gerçekleştirilmiştir. İlk olarak betisel düzeyde betiler ve yerdeşlikler
/zaman/ /oyuncu/ ve /uzam/ açısından incelendikten sonra ikinci aşamda
anlatısal düzeyde Algirdas-Julien Greimas’ın sunduğu Eyleyenler Modeline göre
kahramanlar tanımlandırılmış ve eyletim, edinç, edim ve yaptırım aşamaları ele
alınmıştır.
Anahtar Kelimeler
Göstergebilim Anlatı Çözümleme Kiplik Eyleyen Şeması Mai ve Siyah
Kaynakça
- Bertrand¸ Denis (2000). Précis de Sémiotique Littéraire. Paris: Nathan-Université.
- Finn, Robert (1984). Türk Romanı. Çev. Tomris Uyar. İstanbul: Bilgi Yayınları.
- Günay, Veli Doğan (2000). “Göstergebilimci Tahsin Yücel” Her Yönüyle Tahsin Yücel, Yayına hazırlayan: Prof. Dr. Mustafa Durak, İstanbul: Multilingual.
- Günay V. Doğan (2002). Göstergebilim Yazıları. İstanbul: Multilingual.
- Günay V. Doğan. (2003). “Bilmek ve İstemek Kiplikleri Açısından Özne”. Günümüz Dilbilim Çalışmaları içinde. Yayına Hazırlayanlar: Prof. Dr. Ayşe (Eziler) Kıran, Doç. Dr. Ece Korkut, Dr. Suna Ağıldere. İstanbul: Multilingual Yayınları, [43-56].
- Günay¸ V. Doğan (2004). “Fransız Göstergebiliminde Yeni Açılımlar” Dilbilim Dergisi. Sayı 12. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Fransız Dili ve Edebiyatı Anabilim Dalı Dergisi 29-45.
- Günay¸ V. Doğan (2007). Metin Bilgisi. 3. Baskı. İstanbul: Multilingual.
- Kıran Ayşe (2004). “Göstergebilim ve Yazınsal Çözümlemeler” Disiplinlerarası Ortam ve Yöntem Sorunları. Yayına hazırlayan Prof. Dr. Nedret Öztokat. İstanbul: Multilingual: 50-61.
- Kıran Ayşe (2010). “Çağdaş Bir Düşünme Biçimi Olarak Göstergebilim” Dilbilim Dergisi. Sayı 22. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Fransız Dili ve Edebiyatı Anabilim Dalı Dergisi: 1-18.
- Rifat Mehmet (1998). XX. Yüzyılda Dilbilim ve Göstergebilim Kuramları I¸ İstanbul: Yapı Kredi.
- Uşaklıgil, Halit Ziya (1980). Mai ve Siyah. İstanbul: İnkılap ve Aka.
- Yuva, Gül Mete (2011). Modern Türk Edebiyatının Fransız Kaynakları. İstanbul: Yapı Kredi yayınları
- Yücel Tahsin (1982). Yazının Sınırları. İstanbul: Adam Yayınları.
- Yücel Tahsin (1991). “Göstergebilim” Dilbilim ve Türkçe içinde. Ankara: Dil Derneği Yayınları. Kurtuluş Basımevi,[106-110].
- Yücel Tahsin (2009). Eleştiri Kuramları. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Sanat ve Edebiyat |
| Bölüm | ARAŞTIRMA MAKALELERİ (TÜRKÇE ) |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 30 Aralık 2019 |
| Gönderilme Tarihi | 19 Eylül 2019 |
| Kabul Tarihi | 19 Kasım 2019 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2019 Cilt: 4 Sayı: 2 |
Cited By
Türkçe Öğretimi Çerçevesinde Göstergebilimsel Bir Çözümleme Örneği Olarak Cemil Kavukçu’nun Ablam Adlı Öyküsü
Dil ve Edebiyat Araştırmaları/Journal of Language and Literature Studies
https://doi.org/10.30767/diledeara.1066970
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.