BibTex RIS Cite

-

Year 2015, Volume: 1 Issue: 2, 102 - 115, 28.08.2015
https://doi.org/10.21600/ijoks.106020

Abstract

It is a reality that all the languages have different dialects. The Kurdish is also one of these languages. Like all the other world languages, the different Kurdish dialects affirm the word and sound richness of this language, rather than a weakness. One of the elements indicating the proximity and the remoteness of the languages or dialects is "phome". According to the phonetic point of view, there are a lot of similarities between Kurmanci and Zazaki. For example the word “adım” in Turkish is used as “gam” in Zazaki and as “gav” in Kurmanci. The word “damat” in Turkish is used as “zava” in Kurmanci and as “gama” in Zazaki. The word “isim” is used as “namê” in Zazaki and as “nav” in Kurmanci. Examples can be increased. When we take into consideration the sounds of these words and other words, we can evaluate the proximity and the remoteness of Zazaki and Kurmanci. The aim of this study is to reveal some general phonetic characteristics of the Zazaki and Kurmanci. The study has three parts. The first part deals with the sounds in the Zazaki and Kurmanci alphabets. The second part studies the change of sound in Zazaki in different regions. The third part compares the Zazaki and Kurmanci dialects according to the phonetics. The study also deals with the phonetic characteristics of the Zazaki and Kurmanci, while it compares the change of sounds in the Zazaki and Kurmanci by using the examples

References

  • Bedirxan, Celadet Ali, (1998) Elfabêya Kurdi, Bingehên Gramera Kurdmanci. İstanbul. Doz Yayıncılık
  • Bedirxan, Celadet Ali&Lescot Roger, (2009) Gramera Kurdî. İstanbul. Avesta Yayıncılık.
  • Bedirxan, Celadet Ali, (1998) Hawar, h. 23, Çapkerdişê Weşanê Nûdem, Stocholm
  • Chyet, Michael L. (2005) Rûpelek ji Dengsazîya Dîrokî ya Zimanê Kurdî, Kovara Bîr, hej. 3
  • Ciwan, Murad, (2014) Türkçe Açıklamalı Kürtçe Dilbilgisi, Diyarbakır
  • Farqini, Zana, (1992) Ferhenga Kurdi-Tirkî. İstanbul Kürt Enstitüsü Yayınları.
  • Gündüz, Deniz, (2013) Kırmanca/Zazaca Dil Dersleri, İstanbul. Vate Yayınları.
  • Kurdo, Qanatê, (1991) Gramera Zimanê Kurdî: Kurmancî-Soranî. İstanbul. Koral Yayınları.
  • Kıran, Zeynel, (1996) Dilbilim Akımları. Onur Yayınları.
  • Oğur, Serkan, (2014) Farsça, Zazaca, Kurmanca Mukayeseli Gramer Ve Temel Sözlük,İstanbul. Yazılama Yayınları.
  • Öktem, Filiz, (2015) Uygulamalı Latin Dili, İstanbul. Kabalcı Yayınları.
  • Özel, Çeto, (2012) Kürtçe Dil ve Eğitim Hakları, İstanbul. Kurdistan Yayınları
  • Porzîng, Walter, (1990) Dil Denen Mucize, cild:1 Ankara. Kültür Bakanlığı Yayınları.
  • Rıfat, Mehmet, (2000) XX. Yüzyılda Dilbilim ve Göstergebilim Kuramları, İstanbul. Kuram Yayınları
  • Taş, Çetin, (2013) Waneyên Rêziman û Rastnivîsa Kurmancî, İstanbul. Diwan Yayınları
  • Uçaman, Abdurrahman. Ferhenga Etimolojiya Zimanê Kurdi, Weşanên Bîr, Diyarbekır,
  • Veroj, Seid, (2008) Veracêkerdena Gramerê Zazakî û Kurmancî: Dîyalekt, Alfabe û Fonetîk,Morfolojî
  • Veroj, Seid-Uçaman, Abdurahman, (2002) Ferheng-Vajname: Kurmanci-Hewramani-DımıliSenendaji,İstanbul. Weşanên War,
  • Ward, Paul Von, (2006) Tanrılar, Genler ve Bilinç, İstanbul. Kozmik Yayınları.
  • Yılmaz, Abdurrahman, (2015) Zazaca-Türkçe Sözlük (Bingöl-Genç Yöresi), Yüksek Lisans Tezi.
  • http://ferheng.org/tr/, Erişim tarihi: 11.08.2015
  • http://www.hakkarim.net/cgi-bin/yenisozluk.cgi/goste#üst, Erişim tarihi: 16.08.2015

Zazaki ile Kurmanci Lehçelerinin Fonetik Yönünden Karşılaştırılması

Year 2015, Volume: 1 Issue: 2, 102 - 115, 28.08.2015
https://doi.org/10.21600/ijoks.106020

Abstract

Farklı diyalektlerin varlığı bütün diller için var olan bir gerçekliktir. Kürtçe de bu dillerden bir tanesidir. Bütün dünya dilleri gibi Kürtçenin farklı diyalektiği, dilin zayıflığından ziyade kelimeler ve sesler açısından zenginliğini göstermektedir. Dillerin veya lehçelerin birbirlerine olan yakınlığı veya uzaklığını gösteren unsurlardan bir tanesi fonem (sesbilgisi) dir. Fonetik açıdan bakıldığında Kurmanci ile Zazaki arasında birçok yönden benzerlik bulunmaktadır. Mesela Türkçedeki “adım” sözcüğü için Zazakide “gam”, Kurmancide “gav”; “damat” sözcüğü için Zazakide “zama”, Kurmancide “zava”; yine “isim” sözcüğü için Zazakide “namê”, Kurmancide “nav” kelimeleri kullanılır. Örnekler daha da arttırılabilir. Bu ve benzeri kelimelerdeki seslere bakıldığında Zazaki ile Kurmancinin birbirine olan yakınlığı veya uzaklığın miktarı ölçülebilir. Bu çalışmanın amacı Zazaki ile Kurmanci arasındaki genel bazı fonetik özelliklerine değinmektir. Çalışma üç bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde Zazaki ile Kurmanci alfabesindeki seslere, ikinci bölümde Zazakide yörelere göre bazı seslerin değişimi ve üçüncü bölümde ise Zazaki ile Kurmanci lehçelerinin fonetik yönünden karşılaştırılmasına değinilmiştir. Ayrıca çalışmada bir yandan Zazaki ve Kurmancinin bazı fonetik özelliklerine değinilirken diğer yandan da örneklerle Zazaki ve Kurmancideki ses değişimi karşılaştırılmıştır.

References

  • Bedirxan, Celadet Ali, (1998) Elfabêya Kurdi, Bingehên Gramera Kurdmanci. İstanbul. Doz Yayıncılık
  • Bedirxan, Celadet Ali&Lescot Roger, (2009) Gramera Kurdî. İstanbul. Avesta Yayıncılık.
  • Bedirxan, Celadet Ali, (1998) Hawar, h. 23, Çapkerdişê Weşanê Nûdem, Stocholm
  • Chyet, Michael L. (2005) Rûpelek ji Dengsazîya Dîrokî ya Zimanê Kurdî, Kovara Bîr, hej. 3
  • Ciwan, Murad, (2014) Türkçe Açıklamalı Kürtçe Dilbilgisi, Diyarbakır
  • Farqini, Zana, (1992) Ferhenga Kurdi-Tirkî. İstanbul Kürt Enstitüsü Yayınları.
  • Gündüz, Deniz, (2013) Kırmanca/Zazaca Dil Dersleri, İstanbul. Vate Yayınları.
  • Kurdo, Qanatê, (1991) Gramera Zimanê Kurdî: Kurmancî-Soranî. İstanbul. Koral Yayınları.
  • Kıran, Zeynel, (1996) Dilbilim Akımları. Onur Yayınları.
  • Oğur, Serkan, (2014) Farsça, Zazaca, Kurmanca Mukayeseli Gramer Ve Temel Sözlük,İstanbul. Yazılama Yayınları.
  • Öktem, Filiz, (2015) Uygulamalı Latin Dili, İstanbul. Kabalcı Yayınları.
  • Özel, Çeto, (2012) Kürtçe Dil ve Eğitim Hakları, İstanbul. Kurdistan Yayınları
  • Porzîng, Walter, (1990) Dil Denen Mucize, cild:1 Ankara. Kültür Bakanlığı Yayınları.
  • Rıfat, Mehmet, (2000) XX. Yüzyılda Dilbilim ve Göstergebilim Kuramları, İstanbul. Kuram Yayınları
  • Taş, Çetin, (2013) Waneyên Rêziman û Rastnivîsa Kurmancî, İstanbul. Diwan Yayınları
  • Uçaman, Abdurrahman. Ferhenga Etimolojiya Zimanê Kurdi, Weşanên Bîr, Diyarbekır,
  • Veroj, Seid, (2008) Veracêkerdena Gramerê Zazakî û Kurmancî: Dîyalekt, Alfabe û Fonetîk,Morfolojî
  • Veroj, Seid-Uçaman, Abdurahman, (2002) Ferheng-Vajname: Kurmanci-Hewramani-DımıliSenendaji,İstanbul. Weşanên War,
  • Ward, Paul Von, (2006) Tanrılar, Genler ve Bilinç, İstanbul. Kozmik Yayınları.
  • Yılmaz, Abdurrahman, (2015) Zazaca-Türkçe Sözlük (Bingöl-Genç Yöresi), Yüksek Lisans Tezi.
  • http://ferheng.org/tr/, Erişim tarihi: 11.08.2015
  • http://www.hakkarim.net/cgi-bin/yenisozluk.cgi/goste#üst, Erişim tarihi: 16.08.2015
There are 22 citations in total.

Details

Primary Language Turkish
Journal Section Makaleler
Authors

Hasan Karacan

Bülent Kaya

Publication Date August 28, 2015
Submission Date August 28, 2015
Published in Issue Year 2015Volume: 1 Issue: 2

Cite

APA Karacan, H., & Kaya, B. (2015). Zazaki ile Kurmanci Lehçelerinin Fonetik Yönünden Karşılaştırılması. International Journal of Kurdish Studies, 1(2), 102-115. https://doi.org/10.21600/ijoks.106020


NOTICE: All submissions will be accepted through the Manuscript Submission System. Please click on http://ijoks.com/ and register to submit a paper.