Abstract
It is a reality that all the languages have different dialects. The Kurdish is also one of these languages. Like all the other world languages, the different Kurdish dialects affirm the word and sound richness of this language, rather than a weakness. One of the elements indicating the proximity and the remoteness of the languages or dialects is "phome". According to the phonetic point of view, there are a lot of similarities between Kurmanci and Zazaki. For example the word “adım” in Turkish is used as “gam” in Zazaki and as “gav” in Kurmanci. The word “damat” in Turkish is used as “zava” in Kurmanci and as “gama” in Zazaki. The word “isim” is used as “namê” in Zazaki and as “nav” in Kurmanci. Examples can be increased. When we take into consideration the sounds of these words and other words, we can evaluate the proximity and the remoteness of Zazaki and Kurmanci. The aim of this study is to reveal some general phonetic characteristics of the Zazaki and Kurmanci. The study has three parts. The first part deals with the sounds in the Zazaki and Kurmanci alphabets. The second part studies the change of sound in Zazaki in different regions. The third part compares the Zazaki and Kurmanci dialects according to the phonetics. The study also deals with the phonetic characteristics of the Zazaki and Kurmanci, while it compares the change of sounds in the Zazaki and Kurmanci by using the examples
References
- Bedirxan, Celadet Ali, (1998) Elfabêya Kurdi, Bingehên Gramera Kurdmanci. İstanbul. Doz Yayıncılık
- Bedirxan, Celadet Ali&Lescot Roger, (2009) Gramera Kurdî. İstanbul. Avesta Yayıncılık.
- Bedirxan, Celadet Ali, (1998) Hawar, h. 23, Çapkerdişê Weşanê Nûdem, Stocholm
- Chyet, Michael L. (2005) Rûpelek ji Dengsazîya Dîrokî ya Zimanê Kurdî, Kovara Bîr, hej. 3
- Ciwan, Murad, (2014) Türkçe Açıklamalı Kürtçe Dilbilgisi, Diyarbakır
- Farqini, Zana, (1992) Ferhenga Kurdi-Tirkî. İstanbul Kürt Enstitüsü Yayınları.
- Gündüz, Deniz, (2013) Kırmanca/Zazaca Dil Dersleri, İstanbul. Vate Yayınları.
- Kurdo, Qanatê, (1991) Gramera Zimanê Kurdî: Kurmancî-Soranî. İstanbul. Koral Yayınları.
- Kıran, Zeynel, (1996) Dilbilim Akımları. Onur Yayınları.
- Oğur, Serkan, (2014) Farsça, Zazaca, Kurmanca Mukayeseli Gramer Ve Temel Sözlük,İstanbul. Yazılama Yayınları.
- Öktem, Filiz, (2015) Uygulamalı Latin Dili, İstanbul. Kabalcı Yayınları.
- Özel, Çeto, (2012) Kürtçe Dil ve Eğitim Hakları, İstanbul. Kurdistan Yayınları
- Porzîng, Walter, (1990) Dil Denen Mucize, cild:1 Ankara. Kültür Bakanlığı Yayınları.
- Rıfat, Mehmet, (2000) XX. Yüzyılda Dilbilim ve Göstergebilim Kuramları, İstanbul. Kuram Yayınları
- Taş, Çetin, (2013) Waneyên Rêziman û Rastnivîsa Kurmancî, İstanbul. Diwan Yayınları
- Uçaman, Abdurrahman. Ferhenga Etimolojiya Zimanê Kurdi, Weşanên Bîr, Diyarbekır,
- Veroj, Seid, (2008) Veracêkerdena Gramerê Zazakî û Kurmancî: Dîyalekt, Alfabe û Fonetîk,Morfolojî
- Veroj, Seid-Uçaman, Abdurahman, (2002) Ferheng-Vajname: Kurmanci-Hewramani-DımıliSenendaji,İstanbul. Weşanên War,
- Ward, Paul Von, (2006) Tanrılar, Genler ve Bilinç, İstanbul. Kozmik Yayınları.
- Yılmaz, Abdurrahman, (2015) Zazaca-Türkçe Sözlük (Bingöl-Genç Yöresi), Yüksek Lisans Tezi.
- http://ferheng.org/tr/, Erişim tarihi: 11.08.2015
- http://www.hakkarim.net/cgi-bin/yenisozluk.cgi/goste#üst, Erişim tarihi: 16.08.2015
Abstract
Farklı diyalektlerin varlığı bütün diller için var olan bir gerçekliktir. Kürtçe de bu dillerden bir tanesidir. Bütün dünya dilleri gibi Kürtçenin farklı diyalektiği, dilin zayıflığından ziyade kelimeler ve sesler açısından zenginliğini göstermektedir. Dillerin veya lehçelerin birbirlerine olan yakınlığı veya uzaklığını gösteren unsurlardan bir tanesi fonem (sesbilgisi) dir. Fonetik açıdan bakıldığında Kurmanci ile Zazaki arasında birçok yönden benzerlik bulunmaktadır. Mesela Türkçedeki “adım” sözcüğü için Zazakide “gam”, Kurmancide “gav”; “damat” sözcüğü için Zazakide “zama”, Kurmancide “zava”; yine “isim” sözcüğü için Zazakide “namê”, Kurmancide “nav” kelimeleri kullanılır. Örnekler daha da arttırılabilir. Bu ve benzeri kelimelerdeki seslere bakıldığında Zazaki ile Kurmancinin birbirine olan yakınlığı veya uzaklığın miktarı ölçülebilir. Bu çalışmanın amacı Zazaki ile Kurmanci arasındaki genel bazı fonetik özelliklerine değinmektir. Çalışma üç bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde Zazaki ile Kurmanci alfabesindeki seslere, ikinci bölümde Zazakide yörelere göre bazı seslerin değişimi ve üçüncü bölümde ise Zazaki ile Kurmanci lehçelerinin fonetik yönünden karşılaştırılmasına değinilmiştir. Ayrıca çalışmada bir yandan Zazaki ve Kurmancinin bazı fonetik özelliklerine değinilirken diğer yandan da örneklerle Zazaki ve Kurmancideki ses değişimi karşılaştırılmıştır.
References
- Bedirxan, Celadet Ali, (1998) Elfabêya Kurdi, Bingehên Gramera Kurdmanci. İstanbul. Doz Yayıncılık
- Bedirxan, Celadet Ali&Lescot Roger, (2009) Gramera Kurdî. İstanbul. Avesta Yayıncılık.
- Bedirxan, Celadet Ali, (1998) Hawar, h. 23, Çapkerdişê Weşanê Nûdem, Stocholm
- Chyet, Michael L. (2005) Rûpelek ji Dengsazîya Dîrokî ya Zimanê Kurdî, Kovara Bîr, hej. 3
- Ciwan, Murad, (2014) Türkçe Açıklamalı Kürtçe Dilbilgisi, Diyarbakır
- Farqini, Zana, (1992) Ferhenga Kurdi-Tirkî. İstanbul Kürt Enstitüsü Yayınları.
- Gündüz, Deniz, (2013) Kırmanca/Zazaca Dil Dersleri, İstanbul. Vate Yayınları.
- Kurdo, Qanatê, (1991) Gramera Zimanê Kurdî: Kurmancî-Soranî. İstanbul. Koral Yayınları.
- Kıran, Zeynel, (1996) Dilbilim Akımları. Onur Yayınları.
- Oğur, Serkan, (2014) Farsça, Zazaca, Kurmanca Mukayeseli Gramer Ve Temel Sözlük,İstanbul. Yazılama Yayınları.
- Öktem, Filiz, (2015) Uygulamalı Latin Dili, İstanbul. Kabalcı Yayınları.
- Özel, Çeto, (2012) Kürtçe Dil ve Eğitim Hakları, İstanbul. Kurdistan Yayınları
- Porzîng, Walter, (1990) Dil Denen Mucize, cild:1 Ankara. Kültür Bakanlığı Yayınları.
- Rıfat, Mehmet, (2000) XX. Yüzyılda Dilbilim ve Göstergebilim Kuramları, İstanbul. Kuram Yayınları
- Taş, Çetin, (2013) Waneyên Rêziman û Rastnivîsa Kurmancî, İstanbul. Diwan Yayınları
- Uçaman, Abdurrahman. Ferhenga Etimolojiya Zimanê Kurdi, Weşanên Bîr, Diyarbekır,
- Veroj, Seid, (2008) Veracêkerdena Gramerê Zazakî û Kurmancî: Dîyalekt, Alfabe û Fonetîk,Morfolojî
- Veroj, Seid-Uçaman, Abdurahman, (2002) Ferheng-Vajname: Kurmanci-Hewramani-DımıliSenendaji,İstanbul. Weşanên War,
- Ward, Paul Von, (2006) Tanrılar, Genler ve Bilinç, İstanbul. Kozmik Yayınları.
- Yılmaz, Abdurrahman, (2015) Zazaca-Türkçe Sözlük (Bingöl-Genç Yöresi), Yüksek Lisans Tezi.
- http://ferheng.org/tr/, Erişim tarihi: 11.08.2015
- http://www.hakkarim.net/cgi-bin/yenisozluk.cgi/goste#üst, Erişim tarihi: 16.08.2015
Details
| Primary Language | Turkish |
|---|---|
| Journal Section | Makaleler |
| Authors | |
| Publication Date | August 28, 2015 |
| Submission Date | August 28, 2015 |
| Published in Issue | Year 2015Volume: 1 Issue: 2 |
Cited By
Ethnicity and Identities in Iran: Progress and Equality
International Journal of Kurdish Studies
https://doi.org/10.21600/ijoks.1148638
A Peace-Oriented Investigation of the Ethnic Identity Challenge in Iran (A Study of Five Iranian Ethnic Groups with the GT Method)
International Journal of Kurdish Studies
https://doi.org/10.21600/ijoks.1039049
Russian-Kurdish homonymy and paronymy (on the material of the kurmanji dialect)
International Journal of Kurdish Studies
Ishak AKAY
https://doi.org/10.21600/ijoks.616161
A CORPUS-BASED ANALYSIS OF ENGLISH AND KURDISH WORDS EXPRESSING LOVE: A CROSS-CULTURAL STUDY
International Journal of Kurdish Studies
Resul Geyik
https://doi.org/10.21600/ijoks.649550
Kürtçe, Türkçe ve İngilizce ’deki Bazı Fiillerin Anlamsal ve Kip Açısından Analizi
International Journal of Kurdish Studies
Mehmet Veysi BABAYİĞİT
https://doi.org/10.21600/ijoks.850817
NOTICE: All submissions will be accepted through the Manuscript Submission System. Please click on www.ijoks.com and register to submit a paper.