Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

The Relationship of Culture with Tourism and Vanishing Cultures: The Case of Mardin

Yıl 2025, Cilt: 11 Sayı: 1, 76 - 95, 21.03.2025

Lezgin Aydin , Mehmet Necati Cizrelioğulları

https://doi.org/10.21600/ijoks.1605939

Öz

This study, focusing on Mardin Turkiye as an example, aims to examine how the curiosity of potential tourists shapes tourism types. Initially it is curiosity that shapes the relationship between cultures and tourism; then there appears an opportunity for tourism to play a role in preserving lost cultures. In the research, existing literature on the relationship between culture and tourism was examined and document analysis and SWOT analysis methods were used. Tourists are not only interested in traditional tourism elements (sand, sea, sun), but also turn to cultural tourism in their desire to discover strange new cultures. In fact, this situation led to the evolution of the concept of classical tourism. Such tourism offers both opportunities and threats in the preservation of cultures. It is emphasized that tourism can contribute to the preservation of cultures, but it can also lead to the destruction of cultural values. Therefore, it is important to manage tourism in an aware manner so as to sustainably preserve the cultural heritage.

Anahtar Kelimeler

Tourism Culture Lost Cultures Mardin

Kaynakça

  • Alpugan, O. (1988). Küçük işletmeler: Kavramı, kuruluşu ve yönetimi. Karadeniz Teknik Üniversitesi.
  • Anadolu Ajansı, (2022). Ailenin son demirci ustası yaşına rağmen ata mesleğinden kopamıyor. https://Www.Aa.Com.Tr/Tr/Yasam/Ailenin-Son-Demirci-Ustasi-Yasina-Ragmen-Ata-Mesleginden-Kopamiyor/2676429 15.12.2024 tarihinde alınmıştır.
  • Arınç, P. C. (2002). Selçuk’ta kültür turizmi, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Coğrafya Anabilim Dalı, İzmir.
  • Aydın, A. (2008). İktisadi açıdan bölgesel dengesizlik: Mardin ili örneği. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 7(24), 304-312.
  • Balıkçı, Ş. (2024). Uygulamalı halk biliminin kent turizmine katkısı: Mardin örneği. Motif Akademi Halkbilimi Dergisi, 17(45), 186-201.
  • Baykan, E. (2007). Kültür turizmi ve turizmin kültürel varlıklar üzerindeki etkileri. Gazi Üniversitesi Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi, (2), 30-49.
  • CNN Türk, (2018). 5 bin yıllık sanatın son ustası. https://www.Cnnturk.Com/Turkiye/5-Bin-Yillik-Sanatin-Son-Ustasi-901496?Page=1 15.12.2024 tarihinde alınmıştır.
  • Çoruh, H. (2012). Yaşayan el sanatları ve sanatkârlarıyla Hatay (Tarihten Günümüze). Hatay Valiliği.
  • Dicle Haber Ajansı, (2022). Mardin’de tarihi çarşıdaki marangozlar teknolojiye direniyor. https://Www.Dha.Com.Tr/Yerel-Haberler/Mardin/Mardinde-Tarihi-Carsidaki-Marangozlar-Teknoloj-2107457 15.12.2024 tarihinde alınmıştır.
  • Emekli, G. (2006). Coğrafya, kültür ve turizm: Kültürel turizm. Ege Coğrafya Dergisi, 15(1-2), 51-59.
  • Facebook, (2014). Mardin iğne oyaları https://Www.Facebook.Com/Photo.Php?Fbid=507537429347146&İd=507533836014172&Set=A.507537419347147 17.12.2024 tarihinde alınmıştır.
  • Garda, B. , & Temizel, M. (2016). Sürdürülebilir turizm çeşitleri. Selçuk Üniversitesi Sosyal Ve Teknik Araştırmalar Dergisi, (12), 83-103.
  • Gunn, C. A. (2002). Tourism Planning: Basics, Concepts, Cases. Routledge.
  • Gümüş, D. , & Uray, G. (2018). Oya el sanatı üzerine bir inceleme. Journal Of International Social Research, 11(55) ,355-369.
  • Güneş, Ö. , & Şahin, İ. (2022). Dengbêj Reso (Vol. 1). Pak ajans yayıncılık turizm ve dış ticaret limited şirketi.
  • Huh, J. (2002). Tourist satisfaction with cultural/heritage sites: The Virginia Historic Triangle (Doctoral Dissertation, Virginia Tech).
  • Işık, G. , & Güneş, M. (2015). Çok kültürlülüğün mirasını geleceğe taşımak: Mardin örneği. TÜCAUM VIII. Coğrafya Sempozyumu, 449-462.
  • İnan, A. (1991). Makaleler ve İncelemeler II. Türk Tarih Kurumu.
  • Karataş, L. (2022). Mardin’de kültürel miras yapılarında restorasyon sırasında yapılan hatalı onarımlar, restorasyon sonrası süreçte karşılaşılan sorunlar ve çözüm önerileri. Kültürel Miras Araştırmaları, 3(2), 78-86.
  • Kiper, T. (2006). Safranbolu yörük köyü peyzaj potansiyelinin kırsal turizm açısından değerlendirilmesi̇ (Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi (Türkiye)).
  • Koca, N. , & Yazıcı, H. (2014). Coğrafi faktörlerin Türkiye ekmek kültürü üzerindeki etkileri. Electronic Turkish Studies, 9(8) ,35-45.
  • Kuşluvan, A. U. Z. , & Usal, A. (1998). Davranış bilimleri sosyal psikoloji, 2. Baskı, İzmir: Barış Yayınları.
  • Küçükaltan, D. , Oğuzhan, A. , Apak, S. , & Boyacıoğlu, E. Z. (2005). Bölgesel kalkınmada kültürel turizmin etkisi: Kırkpınar yağlı güreşleri örneği. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(1), 1-22.
  • Macdonald, R. , & Jolliffe, L. (2003). Cultural rural tourism: Evidence from Canada. Annals of tourism research, 30(2), 307-322.
  • Mardin Life, (2016). Mardin’de taşa hayat veren profesör olarak bilinen mardinli ünlü taş ustası Yusuf KIDIR vefat etti https://www.Mardinlife.Com/Kultur-Sanat/Mardinli-Son-Tas-Ustasi-Vefat-Etti 15.12.2024 tarihinde alınmıştır.
  • Mardin Valiliği, (2021). Mardin el sanatları http://www.Mardin.Gov.Tr/Yeni-El-Sanatlari 17.12.2024 tarihinde alınmıştır.
  • Mardin Valiliği, (2021). Mardin semercilik Http://www.Mardin.Gov.Tr/Yeni-El-Sanatlari 17.12.2024 tarihinde alınmıştır.
  • Mardinhaber, (2023). Mardin’den deprem bölgesine tandır ekmek https://Mardinhaber.Com.Tr/Haber/13995730/Mardinden-Deprem-Bolgesine-Tandir-Ekmek 16.12.2024 tarihinde alınmıştır.
  • Mckercher, B. (2002). Cultural tourism: The partnership between tourism and cultural heritage management. Haworth hospitality press.
  • Mercan, N. (2016). Çok kültürlü ortamlarda kültürlerarası farklılıkları yönetme sanatı: Kültürel zekâ. Açıköğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi, 2(2), 32-49.
  • Oğuz, M. Ö. (2008). UNESCO ve geleneğin ustaları. Milli Folklor, 77, 5-10.
  • Olcay, A. (2003). Turistik ürün çeşitlendirmesi kapsamında kültür turizmi, Aphrodisias-Geyre örneği (Doktora Tezi, Adnan Menderes Üniversitesi).
  • Öztürk, Y. , & Yazıcıoğlu, İ. (2002). Gelişmekte olan ülkeler için alternatif turizm faaliyetleri üzerine teorik bir çalışma. Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(10), 183-195.
  • Sabancıvakfı, (2023). Zahit uçurtmanın peşinde https://www.Sabancivakfi.Org/Tr/Sosyal-Degisim/Zahit-Mungan-Ucurtmanin-Pesinde 16.12.2024 tarihinde alınmıştır.
  • Shackley, M. (1997). Saving cultural information: The potential role of digital databases in developing cultural tourism. Journal of sustainable tourism, 5(3), 244-249.
  • Singh, S., Timothy, D. J., & Dowling, R. K. (Eds.). (2003). Tourism in destination communities. Cabi Publishing. Swarbrooke, J. (1988). Sustainable tourism management (New York: CABI).
  • Trt Haber, (2024). Mardin semalarında kanat çırpan hazine: Taklacı güvercinler https://www.Trthaber.Com/Foto-Galeri/Mardin-Semalarinda-Kanat-Cirpan-Hazine-Taklaci-Guvercinler/68606/Sayfa-1.Html 16.12.2024 tarihinde alınmıştır.
  • Turhan, M. (1951). Kültür değişmeleri: Sosyal psikoloji bakımından bir tetkik. (No Title).
  • Wang, S. , Fu, Y. Y. , Cecil, A. K. , & Avgoustis, S. H. (2006). Residents’ perceptions of cultural tourism and quality of life-a longitudinal approach. Tourism today tourism today, 6(2006), 47-61.
  • Wikipedia, (2015). Dengbejlik. https://tr.Wikipedia.Org/Wiki/Dengbejlik 15.12.2024 tarihinde alınmıştır.
  • Yılmaz, O. , Savaş, T. , & Ertuğrul, M. (2012). Batman, Diyarbakır, Mardin ve Şanlıurfa illerinde güvercin yetiştiriciliği kültürü, kimi sorunlar ve çözüm önerileri. Harran Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi, 16(1), 49-53.

The Relationship of Culture with Tourism and Vanishing Cultures: The Case of Mardin

Yıl 2025, Cilt: 11 Sayı: 1, 76 - 95, 21.03.2025

Lezgin Aydin , Mehmet Necati Cizrelioğulları

https://doi.org/10.21600/ijoks.1605939

Öz

Bu çalışma, insanların merak duygusunun turizm çeşitlerini nasıl şekillendirdiğini, kültürlerin turizmle olan ilişkisini ve kaybolan kültürlerin korunmasında turizmin rolünü incelemeyi amaçlamaktadır. Araştırma, doküman analizi yöntemiyle gerçekleştirilmiştir. Bu yöntemle, kültür ve turizm ilişkisine dair mevcut literatür incelenmiş ve SWOT analizi yöntemiyle ele alınmıştır. Turistler, yalnızca geleneksel turizm unsurlarına (kum, deniz, güneş) ilgi duymamakta, aynı zamanda farklı kültürleri keşfetme isteğiyle kültürel turizme yönelmektedir. Bu durum, klasik turizm anlayışının evrimleşmesine yol açmıştır. Turizm, kültürlerin korunmasında hem fırsatlar hem de tehditler sunmaktadır. Turizmin, kültürlerin korunmasına katkı sağlayabileceği gibi, kültürel değerlerin tahribatına da yol açabileceği vurgulanmaktadır. Bu nedenle, turizmin kültürel mirası koruma açısından bilinçli ve sürdürülebilir bir şekilde yönetilmesi önemlidir.

Anahtar Kelimeler

Turizm Kültür Kayıp Kültürler Mardin

Kaynakça

  • Alpugan, O. (1988). Küçük işletmeler: Kavramı, kuruluşu ve yönetimi. Karadeniz Teknik Üniversitesi.
  • Anadolu Ajansı, (2022). Ailenin son demirci ustası yaşına rağmen ata mesleğinden kopamıyor. https://Www.Aa.Com.Tr/Tr/Yasam/Ailenin-Son-Demirci-Ustasi-Yasina-Ragmen-Ata-Mesleginden-Kopamiyor/2676429 15.12.2024 tarihinde alınmıştır.
  • Arınç, P. C. (2002). Selçuk’ta kültür turizmi, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Coğrafya Anabilim Dalı, İzmir.
  • Aydın, A. (2008). İktisadi açıdan bölgesel dengesizlik: Mardin ili örneği. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 7(24), 304-312.
  • Balıkçı, Ş. (2024). Uygulamalı halk biliminin kent turizmine katkısı: Mardin örneği. Motif Akademi Halkbilimi Dergisi, 17(45), 186-201.
  • Baykan, E. (2007). Kültür turizmi ve turizmin kültürel varlıklar üzerindeki etkileri. Gazi Üniversitesi Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi, (2), 30-49.
  • CNN Türk, (2018). 5 bin yıllık sanatın son ustası. https://www.Cnnturk.Com/Turkiye/5-Bin-Yillik-Sanatin-Son-Ustasi-901496?Page=1 15.12.2024 tarihinde alınmıştır.
  • Çoruh, H. (2012). Yaşayan el sanatları ve sanatkârlarıyla Hatay (Tarihten Günümüze). Hatay Valiliği.
  • Dicle Haber Ajansı, (2022). Mardin’de tarihi çarşıdaki marangozlar teknolojiye direniyor. https://Www.Dha.Com.Tr/Yerel-Haberler/Mardin/Mardinde-Tarihi-Carsidaki-Marangozlar-Teknoloj-2107457 15.12.2024 tarihinde alınmıştır.
  • Emekli, G. (2006). Coğrafya, kültür ve turizm: Kültürel turizm. Ege Coğrafya Dergisi, 15(1-2), 51-59.
  • Facebook, (2014). Mardin iğne oyaları https://Www.Facebook.Com/Photo.Php?Fbid=507537429347146&İd=507533836014172&Set=A.507537419347147 17.12.2024 tarihinde alınmıştır.
  • Garda, B. , & Temizel, M. (2016). Sürdürülebilir turizm çeşitleri. Selçuk Üniversitesi Sosyal Ve Teknik Araştırmalar Dergisi, (12), 83-103.
  • Gunn, C. A. (2002). Tourism Planning: Basics, Concepts, Cases. Routledge.
  • Gümüş, D. , & Uray, G. (2018). Oya el sanatı üzerine bir inceleme. Journal Of International Social Research, 11(55) ,355-369.
  • Güneş, Ö. , & Şahin, İ. (2022). Dengbêj Reso (Vol. 1). Pak ajans yayıncılık turizm ve dış ticaret limited şirketi.
  • Huh, J. (2002). Tourist satisfaction with cultural/heritage sites: The Virginia Historic Triangle (Doctoral Dissertation, Virginia Tech).
  • Işık, G. , & Güneş, M. (2015). Çok kültürlülüğün mirasını geleceğe taşımak: Mardin örneği. TÜCAUM VIII. Coğrafya Sempozyumu, 449-462.
  • İnan, A. (1991). Makaleler ve İncelemeler II. Türk Tarih Kurumu.
  • Karataş, L. (2022). Mardin’de kültürel miras yapılarında restorasyon sırasında yapılan hatalı onarımlar, restorasyon sonrası süreçte karşılaşılan sorunlar ve çözüm önerileri. Kültürel Miras Araştırmaları, 3(2), 78-86.
  • Kiper, T. (2006). Safranbolu yörük köyü peyzaj potansiyelinin kırsal turizm açısından değerlendirilmesi̇ (Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi (Türkiye)).
  • Koca, N. , & Yazıcı, H. (2014). Coğrafi faktörlerin Türkiye ekmek kültürü üzerindeki etkileri. Electronic Turkish Studies, 9(8) ,35-45.
  • Kuşluvan, A. U. Z. , & Usal, A. (1998). Davranış bilimleri sosyal psikoloji, 2. Baskı, İzmir: Barış Yayınları.
  • Küçükaltan, D. , Oğuzhan, A. , Apak, S. , & Boyacıoğlu, E. Z. (2005). Bölgesel kalkınmada kültürel turizmin etkisi: Kırkpınar yağlı güreşleri örneği. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(1), 1-22.
  • Macdonald, R. , & Jolliffe, L. (2003). Cultural rural tourism: Evidence from Canada. Annals of tourism research, 30(2), 307-322.
  • Mardin Life, (2016). Mardin’de taşa hayat veren profesör olarak bilinen mardinli ünlü taş ustası Yusuf KIDIR vefat etti https://www.Mardinlife.Com/Kultur-Sanat/Mardinli-Son-Tas-Ustasi-Vefat-Etti 15.12.2024 tarihinde alınmıştır.
  • Mardin Valiliği, (2021). Mardin el sanatları http://www.Mardin.Gov.Tr/Yeni-El-Sanatlari 17.12.2024 tarihinde alınmıştır.
  • Mardin Valiliği, (2021). Mardin semercilik Http://www.Mardin.Gov.Tr/Yeni-El-Sanatlari 17.12.2024 tarihinde alınmıştır.
  • Mardinhaber, (2023). Mardin’den deprem bölgesine tandır ekmek https://Mardinhaber.Com.Tr/Haber/13995730/Mardinden-Deprem-Bolgesine-Tandir-Ekmek 16.12.2024 tarihinde alınmıştır.
  • Mckercher, B. (2002). Cultural tourism: The partnership between tourism and cultural heritage management. Haworth hospitality press.
  • Mercan, N. (2016). Çok kültürlü ortamlarda kültürlerarası farklılıkları yönetme sanatı: Kültürel zekâ. Açıköğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi, 2(2), 32-49.
  • Oğuz, M. Ö. (2008). UNESCO ve geleneğin ustaları. Milli Folklor, 77, 5-10.
  • Olcay, A. (2003). Turistik ürün çeşitlendirmesi kapsamında kültür turizmi, Aphrodisias-Geyre örneği (Doktora Tezi, Adnan Menderes Üniversitesi).
  • Öztürk, Y. , & Yazıcıoğlu, İ. (2002). Gelişmekte olan ülkeler için alternatif turizm faaliyetleri üzerine teorik bir çalışma. Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(10), 183-195.
  • Sabancıvakfı, (2023). Zahit uçurtmanın peşinde https://www.Sabancivakfi.Org/Tr/Sosyal-Degisim/Zahit-Mungan-Ucurtmanin-Pesinde 16.12.2024 tarihinde alınmıştır.
  • Shackley, M. (1997). Saving cultural information: The potential role of digital databases in developing cultural tourism. Journal of sustainable tourism, 5(3), 244-249.
  • Singh, S., Timothy, D. J., & Dowling, R. K. (Eds.). (2003). Tourism in destination communities. Cabi Publishing. Swarbrooke, J. (1988). Sustainable tourism management (New York: CABI).
  • Trt Haber, (2024). Mardin semalarında kanat çırpan hazine: Taklacı güvercinler https://www.Trthaber.Com/Foto-Galeri/Mardin-Semalarinda-Kanat-Cirpan-Hazine-Taklaci-Guvercinler/68606/Sayfa-1.Html 16.12.2024 tarihinde alınmıştır.
  • Turhan, M. (1951). Kültür değişmeleri: Sosyal psikoloji bakımından bir tetkik. (No Title).
  • Wang, S. , Fu, Y. Y. , Cecil, A. K. , & Avgoustis, S. H. (2006). Residents’ perceptions of cultural tourism and quality of life-a longitudinal approach. Tourism today tourism today, 6(2006), 47-61.
  • Wikipedia, (2015). Dengbejlik. https://tr.Wikipedia.Org/Wiki/Dengbejlik 15.12.2024 tarihinde alınmıştır.
  • Yılmaz, O. , Savaş, T. , & Ertuğrul, M. (2012). Batman, Diyarbakır, Mardin ve Şanlıurfa illerinde güvercin yetiştiriciliği kültürü, kimi sorunlar ve çözüm önerileri. Harran Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi, 16(1), 49-53.
Toplam 41 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Rekreasyon, Tatil ve Turizm Coğrafyası, Turizm Politikası
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Lezgin Aydin 0009-0001-3902-6107

Mehmet Necati Cizrelioğulları 0000-0002-9884-6084

Erken Görünüm Tarihi 22 Mart 2025
Yayımlanma Tarihi 21 Mart 2025
Gönderilme Tarihi 23 Aralık 2024
Kabul Tarihi 6 Şubat 2025
Yayımlandığı Sayı Yıl 2025Cilt: 11 Sayı: 1

Kaynak Göster

APA Aydin, L., & Cizrelioğulları, M. N. (2025). The Relationship of Culture with Tourism and Vanishing Cultures: The Case of Mardin. International Journal of Kurdish Studies, 11(1), 76-95. https://doi.org/10.21600/ijoks.1605939
 Kapak Resmi İndir


NOTICE: All submissions will be accepted through the Manuscript Submission System. Please click on http://ijoks.com/ and register to submit a paper.